Malala Yusufzay 12 Temmuz 1997 yılında Pakistan’da doğmuş bir kız çocuğuydu. Babası gibi öğrenmeye meraklı bir eğitim gönüllüsüydü. Kendini ‘Ben sadece sıradan bir kızım’ diyerek tarif eder Malala, oysa daha 14 yaşındayken Taliban rejimin okuldan eve dönerken serviste başından vurarak öldürmeyi seçtiği bir hedef haline gelir. Nasıl mı? İşte kısaca öyküsü…
Adının anlamı gibi (büyük bir üzüntü, acı içinde olan) bir yaşamı adımlayan bu yürekli eğitim savaşçısı genç kız, babasıyla birlikte hem hayatta kalmaya, hem de insan onurunu korumaya azmetmiş bir kişidir. Hikâyesi daha 11 yaşındayken BBC Urduca servisi için blog yazmasıyla başlamıştır. Pakistan’da yaşadıkları bölgenin Taliban militanları tarafından ele geçirilmesinin ardından yazdığı günlüklerle dünyanın ilgisini üzerine çekmeyi başarmış, hatta New York Times gazetesinin belgeselinde bile yer almıştır. Gül Makai adıyla yazdığı yazılar böylece deşifre olunca gerçek kimliği ortaya çıkar Malala’ın. Yazılarında kızların eğitim hakkını savunuyor ve okula gitmekten duyduğu mutluluğu anlatıyordu oysa… Fakat kadınların okumasını istemeyen ve kız çocuklarının eğitim almasına karşı olan güçler, Malala’ın Pakistanlı kızların okula gitmesi için sürdürdüğü bu mücadeleden rahatsız olacak ve onu ölümle cezalandırılacaktır. Böylece Pakistan Talibanı’nın hedefine girer Malala…
09 Ekim 2012 tarihinde militanlar tarafından düzenlenen silahlı saldırıda-ki okul servisi durdurulup öğrencilerin gözleri önünde, adıyla çağrılarak– baş ve boynundan tek kurşunla vurulur Malala…
Dünyanın gözleri önünde bu küçük kız çocuğu, hem hayatta kalmaya çalışan hem de bu hayatı karartan güçlere karşı direnen bir özgürlük savaşçısı haline geliverir böylece. Uzun tedavilerin ardından ufak arazlar kalarak yaşamaya ve eğitim aşkıyla direnmeye devam eder. Ailesinin ve kendisinin yaşadıkları karşısında dünya kamuoyu da sessiz kalamaz, Amerikan ve İngiliz basını, dış işleri yetkilileri Malalay’ı bir Barış ve özgürlük simgesi haline getirirler…
Malala Yusufzay Günü
Time dergisi, Malala’yı “2013 yılının en etkili 100 kişisi” arasında alır. Birleşmiş Milletler, Yusufzay’ın doğum günü olan 12 Temmuz’u “Malala Yusufzay Günü” ilan eder.
Yaşadıklarını “Ben Malala” adlı otobiyografik kitabında anlatan bu genç eğitim savaşcısına, “Ulusal Barış Ödülü”, “Uluslararası Çocuklar Barış Ödülü” ve “Umudun Yansımaları Ödülü” verilir.
Malala, 16. doğum günü olan 12 Temmuz 2013’te Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na hitap ederek;
“Beni vuran teröristler, hedeflerimi değiştirebileceklerini ve tutkularımı sona erdirebileceklerini düşündüler. Oysa sadece zayıflığımı, korkularımı ve umutsuzluğu öldürdüler. Güç ve cesaret kazanarak yeniden doğdum. Kimseye karşı değilim. Bugün burada sadece dünya üzerindeki her çocuğun eğitim hakkını savunmak için bulunuyorum. Taliban ve tüm teröristlerin çocukları için de eğitim istiyorum” dediği tarihi konuşmayı yapar.
Ardından 2014 Nobel Barış Ödülü’nü Hindistanlı aktivisit Kailash Satyarthi ile birlikte almaya hak kazanır.
Bu öyküyü ve bu güzel insanı paylaşmak istedim sizlerle. Belki çoğunuz biliyordunuz onu ve yaşadıklarını. Olsun yine de tekrar tekrar yazılsın istedim yaşam öyküsü Malala’nın… Belki fazladan birkaç kişiye daha ulaşırız diye… Belki insan olma onuru daha fazla ayaklar altına alınmadan önce, yaşadığımız şu günlerde yürekli olmanın yaşı, cinsiyeti, milliyeti, dini, ırkı vs gibi ayrımları yoktur! Bir kez daha bilinsin istedim, bir kez daha altını çizmek gerekti galiba…
İnsan uçsuz bucaksız bu kâinatta, yaratılmış en güzel şeydir.
Bunu hep birlikte bilelim istedim. Bir kez daha unutulmasın güzellikler, iyilikler, sevgi hep hatırlansın istedim. Bilgi ve bilmek DNA’larımıza kodlanmış bizi biz yapan gerçektir. Hiçbir insanın diğeri üzerinde öğrenme, bilgilenme hakkını baskılaması veya engellemesi söz konusu olamaz. İnsan haklarına aykırı bütün zorbalıklar yine insan olma gücü karşısında çaresizdir bilinsin istedim… Çok geç olmadan daha, insanlık vasfına sarılalım istedim…
Son sözü tıpkı başta olduğu gibi o engin yüreğiyle Malala söylesin o zaman…
“Elimizden alınmadan o şeyin kıymetini bilmeyiz. Pakistan’da okula gitmemiz engellendiğinde eğitimin gerçek önemini kavradım. Eğitim kadın için güç demektir. Teröristler bu yüzden eğitimden korkuyorlar. Kadınların eğitim almasını istemiyorlar. Çünkü biliyorlar ki kadınlar eğitim aldıklarında daha güçlü olacaklar.”
“Bir çocuk, bir öğretmen, bir kitap ve bir kalem tüm dünyayı değiştirebilir.”
Malala Yusufzay
