Edebiyat, insanı insana insanla anlatma sanatıdır. Edebiyat, etkileyicidir ve yalnızca insanın vicdanına seslenir. Bu yüzden eğitim ortamlarında da edebi metinlere sıklıkla yer verilir. Çünkü siz bir çocuğa ikinci dünya savaşını ne kadar anlatırsanız anlatın John Boyne’ün Çizgili Pijamalı Çocuk yapıtı kadar etki edemezsiniz.
Edebiyat, didaktik olmaktan uzaktır ve yalnızca bir yaşam gerçekliği sunar. Okur da bu yaşam gerçekliğini okuyarak bir hayat deneyimler. Bu deneyimler onun kendi yaşamında karşılaştığı sorunları çözmesinde çocuğa yardımcı olur. Kitap okumanın faydası saymakla bitmez. Kitap okumak, sorun çözmenin yanında sözcük varlığımızı genişlettiği için düşünme becerimizi de geliştirir. W. V. Humbold’un dediği üzere insan anadili kadar düşünebilir. Bu bakımdan çocukların eğitim kurumlarında dilin incelikli örneklerini sunan nitelikli yazınsal metinlerle karşılaştırılması gerekmektedir.
Bu metinleri faydalı oldukları için oburca değil estetik bir haz alarak okumaları sağlanmalıdır. Bunun için de kuramlardan ve kitapları açımlayıcı oyunlarla dolu etkinliklerden yararlanılmalıdır. Türk edebiyatı özellikle geride bıraktığımız yirmi yılda hem yazarlara ve çizerlere ödenen telif gelirlerinden hem de satış rakamlarından anlaşıldığı üzere çocuk edebiyatı alanında ciddi bir gelişim göstermektedir.
Peki Dedemin Bakkalı bu yapıtların neresinde yer almaktadır. Dilerseniz gelin önce yazarla tanışalım.
Şermin Yaşar Kimdir?
Akademik ve yazınsal çevrenin dışında sosyal medya aracılığıyla tanınan ve bir takım çocuk yapıtları ortaya koyan yazarlar da vardır. Şermin Yaşar bunlardan biridir. Yapıtları da aslında çocuk dünyasından hareketle ortaya konmuş, çocuk dünyasını örnekleyen yapıtlardır. Yazınsal niteliği açısından da bir diyecek yoktur. Ancak Dedemin Bakkalı yapıtı söz konusu olduğunda, Dedemin Bakkalı özetine bakıldığında anlaşılmayacak metin detaylıca okuyunca farkına varılacak çocuğun düşünme ve eylemlerinin sorumluluğunu üstlenme anlamında karşılaşacağı olumsuz bir örnek vardır. Dedesinin dükkanında çıraklık yapan ana karakter bütün mahalleye kafasına göre ilaç dağıttığı halde bunun sonucunda ciddi bir sonuçla karşılaşmamıştır. Ancak Dedemin Bakkalı bunun dışında çocuk dünyasından hareketle hatalar da yapan bir karakterin çocuk gerçekliğine göre davrandığı, macera ve merak ögelerini devindiren, çocuğa okuma alışkanlığı kazandırmak amacıyla okutulabilecek yapıtlardan biridir.
Önerim, çocuğunuz kitabı okuduktan sonra üzerine çocuğunuzla biraz sohbet etmeniz ve söz gelimi mahalleye ilaç dağıttığı bölüm üzerinde biraz durup üzerine sohbet etmenizdir.
Bir sonraki incelemede görüşünceye dek kendinize iyi bakın.
