Türk sinemasının genç ve yenilikçi yönetmeni Alper Çağlar’ın son filmi DAĞ 2, 2016’nın son döneminde vizyona girmesine rağmen 3 Milyona yakın gişesiyle yılın en çok izlenen yapımı oldu.
Alper Çağlar
Daha önce Büşra, Panzehir ve Dağ filmleriyle farklı bir anlatı yapısı oluşturan ve Türk sineması kalıplarını kırıp farklı çekim ve hikayeleri önümüze seren Alper Çağlar Dağ 2 ile “ispat” filmini çekmiş diyebiliriz.
Gişe de çok istenilen bir seviyeyi tutturamasa da internet ortamına yayılarak beğenilen DAĞ (2012) filmi Üniversiteli Kısa dönem asker Oğuz rolünde Çağlar Ertuğrul, hayatta tutunacak bir dalı bulunmayan uzun dönem asker Bekir rolünde Ufuk Bayraktar ve en çok da filmde anlattığı fıkrayla sosyal medyada filmin gizli reklamını yapan Yüzbaşı Yaşar rolünde Fırat Doğruloğlu’nun performansıyla Alper Çağlar’ın ikinci filmine referans oldular. Bunun yanında yönetmenin Panzehir(2014) filmi de yine gişe de başarılı olamasa da Çekimleri ve müziklerin kullanımıyla farklı bir tat yakaladı. DAĞ 2 ise yönetmenin gişede sabırla beklediği patlamayı yaparak 2016’ya damga vurdu.
Dağ 2
DAĞ 2, ilk filmden tanıdığımız Oğuz ve Bekir’in hikayesinin devamı niteliğinde. Filmin olay örgüsü geçmişe atlamalı olarak ilerliyor (ilk filmde olduğu gibi). Bir yandan Oğuz ve Bekir’in Bordo Bereli olabilmek için geçirdiği yıllara ve ıstırap dolu eğitimlerine odaklanırken, ana hikaye olarak Irak’ta IŞİD tarafından kaçırılan gazeteci Ceyda’nın özel kuvvetler tarafından kurtarılmasına odaklanıyor. Oğuz ve Bekir’in Bordo Bereli olmasıyla artık yeni ekip arkadaşları da hikayeye dahil oluyor. Kurmay Yarbay Veyel rolünde Murat Serezli, Astsubay Kıdemli Üstçavuş Arif rolünde Murat Arkın ve Astsubay Kıdemli Başçavuş Mustafa rolünde Atılgan Gümüş dikkat çeken bir performans sergiliyorlar. Yine gazeteci Ceyda rolünde Ahu Türkpençe başarılı bir oyunculuk gösteriyor.
Aslında benim filmi değerlendirmek istediğim nokta çok farklı. Sonda söylemem gerekeni başta söylemem gerekirse, filmi izledim ve beğendim. Yönetmen Alper Çağlar “ispat” işinde kesinlikle başarılı olmuş. Üç yıl boyunca yazdığı senaryo, farklı çekim teknikleri denediği ve aksiyonu bölmeyen çekim teknikleri ve oyuncu yönetimi başarılıydı. Filmin sinematografisi de başarılıydı. Oyunculuklar da -her ne kadar epik hikayelerde abartı doğal olsa da – rahatsız etmeyecek düzeydeydi.
DAĞ 2 Türk Özel Kuvvetleri’nin hikayesi olduğu için Militarist bir bakış açısı olacağı algısı film başlamadan kendisini göstermişti. Ancak Alper Çağlar’ın böyle ucuz bir milliyetçiliğe kaçmayacağını tahmin ediyorum ki öyle de oldu. Dediğimiz gibi tabi ki milliyetçi bir bakış açısı muhakkak filmde olacaktı. Ancak bu milliyetçi bakış açısı bir devlet politikası propagandası değil, aksine askeri kuvvetlerin ideolojik referanslardan uzak, sadece görev bilinciyle hareket etmesini konu alıyor. Son yıllarda çekilen çok ucuz milliyetçilik üzerine kurulu ve iktidar propagandası kokan vasat yapımlardan sonra DAĞ 2 olaya sinematografik olarak bakmamızı sağlayan bir yapıda kurulu. Gazeteci Ceyda’nın anti-militarist tavrı ve askerlerin görev felsefesi çatışması taraf tutmadan mantıklı referanslarla anlatılmış. Milliyetçilik kavramı benim için Türkiye’de iki şekilde ele alınabilir. Birincisi kökeni Osmanlı’ya dayanan muhafazakâr milliyetçi tutum, diğeri ise kökenini Kuvay-ı Milliye’ye dayandıran Cumhuriyet milliyetçiliği. DAĞ 2 filmini ikinci akıma dayanan bir hikaye olarak tanımlıyorum.
Kaldı ki filmin eleştirel yönlerini diyaloglarda görmek mümkün:
—Sürpriz bozan—
“Sen onu askerleri önce içeri atıp sonra kahraman diye çıkaran koyunlarına anlat.”
“Gerçekten Türklüğün değeri kaldı mı? Bir Türk gazetecinin boğazına bıçak dayayacaklar.”
“Yıllarca Irak Türk’ü dedik. Birden Iraklı Türkmenler demeye başladık.”
—Sürpriz Bozan—
Filmin eleştirel yönü izleyiciyi rahatız etmeyecek kıvamda bırakıldı. Kaldı ki propaganda dolu Hollywood yapımlarını hayranlıkla izlerken DAĞ 2 filminde eleştirel bir yön aramak bir aşağılık kompleksinden öteye gitmiyor. Film zaten alıntılarını ayan beyan önümüze seriyor. Örneğin DAĞ 2’de özellikle Er Ryan’ı Kurtarmak (1998) filminden birçok alıntı görebiliyoruz. Yine hikaye olarak bize Kara Şahin Düştü (2001) filmini de anımsatıyor. Ancak bunları yaparken kötü kopyalar halinde değil, Türk Sinemasını da yücelten kalitede yapıyor. Bu kaliteli iş bana 2014 yapımı American Sniper filmini hatırlattı. Sırf milliyetçi bakış açısı nedeniyle (tamam belki Clint Eastwood’un da hakkını yememek gerekir) Oscar’a aday gösteriliyorsa; DAĞ 2 o filmden daha tutarlı ve aksiyonu eksiksiz bir film olmuş.
Bu yazı yazılırken DAĞ 2 filminin imdb notu 10/9.9’du. Tabi ki bu bizim çok güveneceğimiz bir ortalama değil ancak filmin reklamına büyük bir katkısı olduğu kesin. Ayrıca Metin Serezli ve Cüneyt Arkın gibi iki ustanın oğulları olan Metin Serezli ve Murat Arkın babalarını utandırmadılar. Murat Arkın’ın canlandırdığı Arif karakterinin (keskin nişancı) her atıştan önce Kahramanların Ölümü şiirinin bir mısrasını okuması çok karizmatik bir rol ortaya çıkarmış.
Alper Çağlar’ı merakla takip etmeye devam edeceğim. DAĞ 2’yi izlemediyseniz –ön yargılarınızdan sıyrılarak- seyredin. Hele ki son günlerdeki ülke gündemini düşünürsek film daha da dramatik bir hal alıyor. Filmden bir diyalogla veda edelim:
Bekir: “Tankları var!”
Oğuz: “Bizim de Bekir’imiz var!”
Dağ 2 Künyesi
- DAĞ 2 (2016)
- Yönetmen ve Senarist: Alper Çağlar
Dağ 2 Oyuncuları
- Çağar Ertuğrul
- Ufuk Bayraktar
- Metin Serezli
- Murat Arkın
- Atilla Gümüş
- Ahu Türkpençe
