Geçmişten Günümüze Oscar Heykelciğinin (Töreninin) Hikâyesi

Geçmişten günümüze Oscar Heykelciliğinin (töreninin) hikayesi, en az Oscar ödülleri gecelerinde yaşanan ve sonradan sisli hatıraların gerisinden izlenebilecek anılar kadar değerli ve gerçek bir kimliğe sahiptir. Başını yastığa koyarak başlayan ve hayallerle şekillenen hayat hikâyeleri, bir zaman sonra tozlu rafların arasından bir senaryoya dökülecek, bu senaryoya ruhunu verecek sihirli dokunuş yönetmen olurken, karakterleri ile özdeşleşen oyuncularda tüm dünyada artık canlandırdıkları film karakterlerinin isimleri ile hatırlanacaktı.

Geçmişten günümüze Oscar Heykelciliğinin (töreninin) hikâyesi dönemin; siyasi, tarihi, ekonomik, sosyal, sanatsal ve kültürel değerlerini bir film makarasına sarılı olarak beyazperdeye aktaran dünya sinemasının asıl başrolleri, bu emeklerinin karşılığını alabilecekleri adı henüz konulmamış bir ödülle taçlandıracaklardı. Bu ödül, somut ve sinema sanatını geleceğe taşıyacak henüz beyin süzgecinden geçirilmemiş bir simge ile mümkün olacaktı.

Geçmişten günümüze Oscar Heykelciliğinin (töreninin) hikâyesi, işte tam da bu noktada başlayacak ve bugün tüm dünyanın en prestijli ödülü olarak tarihe geçecekti.

Peki, Geçmişten günümüze Oscar Heykelciliğinin (töreninin) hikâyesi nasıl başlamıştı? Bugün tüm dünyada 1 milyar kişinin canlı yayında nefeslerini tutarak izlediği Oscar ödüllerinin tarihçesi nasıl başladı? Geçmişten günümüze Oscar Heykelciliğinin (töreninin) hikayesi içinde birçok öğeyi barındırmaktadır. Oscar ödülleri, zamanla gelişim gösterecek, Oscar ödüllü filmler, Oscar sinemasını doğuracak ve Oscar ödülleri listesinde boy gösterecekti.

Oscar Ödüllerinin temel amacı ve sahneye çıkış gayesi, dünya sinemasına katkı sağlamak ve sinema çalışanları ile halkı aynı çatı altında buluşturmaktı.

Oscar Ödülleri Tarihçesi

Oscar Ödülleri tarihçesi, yakın tarihimize dayanmaktadır. Henüz adı konulmamış olan bu ödül törenini ön hazırlıkları Ekim 1928 yıllarına denk gelmektedir. Beverly Hills, California’da kurulan akademi, organize olma sürecindeki eksiksizlikler ve aksaklıklar nedeniyle pek çok önemli detayı atlamışlardır. Öyle ki 16 Mayıs 1929 gecesinde saat 23.00’da gerçekleştirilen ilk ödül töreni sadece 15 dakika sürmüştür. Üstelik döneme tanıklık edecek bu değerli dakikalar ve anılar videoya bile kaydedilmemiştir.

Bugün Oscar Ödüllerinin temelini atan organizasyonun mucitleri toplam 36 kişiden oluşmuştur. Bu organizasyonun ilk başkanı ise Douglas Fairbanks idi. Bu bayrağı sırasıyla Frank Capra, Bette Davis, Jean Hersholt, George Stevens, Robert E. Wise, Karl Malden, Arthur Hillerand Robert Rehme gibi ünlü isimler devralarak Oscar Ödüllerinin günümüze taşınmasında aktif rol oynamışlardır. Akademinin yakın tarihte başkanı Frank Pierson ise koltuğu 2001 yılında devralmıştır.

Takvimler Mayıs 1929’u gösterdiğinde, Hollywood Roosevelt Otel Blassom Room’da hummalı bir çalışma başlamıştı. Gösterişten uzak olan bu mekan sadece 400 kişiyi ağırlayabilecek kapasitedeydi. Ödül töreni için yapılan hazırlıklar arasında özenle hazırlanmış, el yazısı afiş ve biletler de yer alıyordu. Geceye katılmak için bilet fiyatları bile belliydi. 5 dolardan satışa sürülen biletler 16 Mayıs 1929 gecesine kadar toplam 267 adet satıldı. Ancak geceye katılan davetli sayısı 250 kişi olarak kayıtlara geçti. Oscar Ödülleri tarihçesi, bu dönemden sonra 15 yıl boyunca otellerde ve balo salonlarında gerçekleştirilecekti.

 

1940 yılından itibaren ödülü belirleyen oylar demokrasi çerçevesinde gizli olarak zarflarla kullanılmaya başlandı. Oscar Ödülleri tarihçesine damgasını vuran ve unutulmayan anlardan biride 1943 yılında yaşanmıştır. Amerika, İkinci dünya savaşı sırasında, savaş askerlerine moral ve motivasyon olması için ilk naklen yayınını Los Angeles Radyosu aracılığı ile gerçekleştirdi.

Oscar Ödüllerinin televizyonda naklen olarak yayınlanması ise 19 Mart 1953 yılında gerçekleştirilmiştir. Gecenin sunuculuğunu güçlü mizah duygusuna sahip olan Bob Hope üstlenmiştir.

Oscar Ödülleri 1966 yılında ilk kez televizyonlardan renkli olarak yayınını gerçekleştirdi. 1971 yılında NBC kanalı Oscar Ödüllerinin yayın hakkını satın alarak 1972 yılında düzenlenen 42.Oscar töreni canlı olarak tüm dünyaya ulaştırmayı başardı.

Oscar Ödülleri, dönemin olumsuz koşulları nedeniyle ertelenmelere de ev sahipliği yapmıştır.

• 1938 yılında Los Angeles’taki sel felaketi nedeniyle ödül töreni 1 hafta ertelendi.
• Takvimler 1968 yılını gösterdiğinde Martin Luther King’e saygı çerçevesinde bir kez daha ertelendi.
• 1981 yılında ise Ronald Reagan’a yapılan suikast nedeni ile tarihinde toplam 3 kez gecikme yaşamıştır.
• Geleneksel olarak senede 1 kez yapılan ödül töreni 1930 yılında Nisan ve Kasım ayında 2 kez gerçekleştirildi.
• İkinci dünya savaşı yıllarında da nasibini alan Oscar Heykeli, ekonomik nedenlerden dolayı polyesterden üretimi yapılarak dağıtıldı. Bu durum savaş sonrasında yeniden telafi edildi ve altın heykellerle değişimi sağlandı.

24 Ayrı Dalda Oscar Veriliyor

24 ayrı dalda Oscar veriliyor ve bu ödüller toplam 24 dalda sahiplerine dağıtılıyordu. Ödül töreninin şekillenmesinde masa başı toplantılarda kararlaştırılan ödül kategorilerinin 24 dalda dağıtılması karar kılınmıştı. Bu kararın belirlenmesinde en büyük etken, sinemanın iskeletini oluşturan, emek veren tüm çalışanlarını aynı pota içinde eritmekti.

1927 yılında kategoriler belirlenirken ilk beş önemli kategorinin isimleri şöyleydi;

• En İyi Film
• En İyi Yönetmen
• En İyi Erkek Oyuncu
• En İyi Kadın Oyuncu
• En İyi Senaryo

Bu sıralamayı, en iyi müzik, en iyi belgesel, en iyi kurgu, en iyi sanat, en iyi kostüm, en iyi makyaj, en iyi ses gibi sinema seti çalışanlarının yer aldığı kategoriler takip ediyordu. Nitekim 1979 Oscar Ödüllerine en iyi ses dalında ödülü, ses operatörü olarak “Mark Berger” almıştı. Karar kılınan ilk 5 kategorinin de sonradan derin bir anlamı olacaktı.

Oscar Ödüllerinin Hikâyesi

Oscar ödüllerinin hikâyesi ile ilgili 2 ayrı rivayetten bahsedilmektedir. Dönemin koşulları içinde değerlendirildiğinde kimine göre trajik, kimine göre de olasılık taşıyan bu iki rivayet şu şekilde özetleniyordu. İlk rivayet; Beverly Hills, California’da, Akademi’de kütüphanede çalışan sonradan film yapımcılığına soyunan Margaret Herrick’in heykelini amcası Oscar’a benzetmesi üzerineydi.

İkinci rivayet ise; 1934 yılına denk gelmektedir. 1934 yılında altıncı ödül töreninden sonra dönemin Hollywood, köşe yazarı Sidney Skolsky’in kaleme aldığı yazısında o gece en iyi kadın oyuncu ödülüne layık görülen Katharine Hepburn’ün aldığı ödülü Oscar olarak nitelendirmesi üzerineydi. Yani her iki rivayetin geçerliliği halen tartışma konusudur.

Ancak doğru olan tek şey Akademi’nin 1939 yılına kadar Oscar ismini kullanmadığı gerçeğidir. 1939 yılında Oscar ismi resmen kullanılmaya başlandı. Oscar ödülleri isminin nereden geldiği kadar merak konusu olan başka bir durum daha vardı. Tasarlanan Oscar heykeli neleri tasvir ediyordu? Oscar Heykeli Elinde Ne Vardı? Oscar heykeli tamamen saf altından mı ibaretti? Bu dışı süs içi puslu meraklıların kafasındaki soruyu kim yanıtlayacaktı?

Oscar heykeli elinde ne var? Oscar heykelciği altın mı?

Oscar heykeli elinde ne var? Oscar heykelciği altın mı? Bu soruların elbette içi dolu cevapları vardı. Orijinal adı ile “Academy Award of Merit” Oscar ödül heykelciğini Metro Goldwyn Mayer’in usta sanat yönetmeni Cedric Gibbons tasarlamıştı. Üstelik bu tasarım, o dönemde birçok tasarımcıyı kıskandıracak kadar ustaca ve zekice tasarlanmıştı. Gibbons, toplam beş parçalı bir film makarası üstünde elinde kılıcıyla dikilen bir şövalye taslağını çizmişti keskin kalemiyle. Bunun anlamı; sinemanın kahramanlarını betimlemekti.  Bu film makaralarının 5 halkası 5 önemli değeri temsil ediyordu. Film makarasının beş halkası oyuncular, film yazarları, yönetmenler, yapımcılar ve teknisyenleri temsil ediyordu. Heykelciği bugünkü modern haline getiren kişinin George Stanley olduğu bilinmektedir.

Oscar heykelciğinin Özelliklerine bakacak olursak;

• Heykel ilk olarak bronzdan yapıldı.
• Dünya Savaşı sırasında yaşanan ekonomik çöküntü nedeniyle Oscar heykelleri 3 yıl boyunca polyesterden yapıldı.
• Heykelcik 34 cm yüksekliğinde, 13.5 inç, 3.85 kg ağırlığında ve herkesin rüyasını süsleyen saf altından değil, 24 ayar altınla kaplama sadece.
• Üstelik maliyeti de gözünüzü korkutmasın günümüz parasıyla 350-400 dolar arasında.
• Oscar heykelciği, 1929’dan bu yana toplam 2 bin 300 adet dağıtıldı.
• Heykeller, Şikago’da kupa üretimi yapan toplam 250 işçinin çalıştığı bir fabrikada üretiliyor.
• Bin bir zahmetle Oscar heykelciğini kazanan adaylar bu ödülü ne yazık ki satamıyorlar. Sadece Akademi’ye 1 dolar karşılığında geri verebilmektedirler.
• Ancak her ürünün bir alıcısı mutlaka vardır. Amerika’da sosyetenin akın ettiği heykelcik pazarında meraklıları 2.el Oscar ödülleri için nerdeyse servet ödüyor. Bu güne kadar 2. el Oscar Ödülüne ödenen en büyük rakam 1 milyon 640 bin dolar.

Günümüzde Oscar Ödülleri

Günümüzde Oscar Ödülleri oldukça renkli sahnelere şahit olmaktadır. Her yıl, Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi (AMPAS) tarafından düzenlenen ödül törenleri bu yıl yine renkli görüntülere sahne oldu. 88. Oscar ödülleri 2016, dünyaca ünlü siyahi komedyen Chris Rock’ın muhteşem sunumuyla başladı. 88. Oscar Ödüllerine bu yıl Leonardo DiCaprio “Diriliş” sinema filmi ile damgasını vurdu.

• En İyi Film:Spotlight,
• En İyi Yönetmen:Alejandro Gonzalez Inarritu – Diriliş,
• En İyi Erkek Oyuncu:Leonardo DiCaprio – Diriliş,
• En İyi Kadın Oyuncu:Brie Larson-Room,
• En İyi Senaryo:Spotlight, JoshSinger ve Tom McCarthy

Oscar Ödülleri Hakkında Bilinmeyenler

Oscar Ödül törenlerinde aslında bilmediğimiz o kadar çok detay var ki! Bugün Oscar Ödülleri için hali hazırda 6 bin Akademi üyesinin oy kullandığını,75.5 metre uzunluğunda olan meşhur kırmızı halının Valencia’da bir depoda saklandığını, daha önceden Kodak firmasına ait olan salona sonradan Dolby isminin verildiğini salonun bugün 3400 kişilik kapasiteli olduğunu biliyor muydunuz?

İşte Oscar Ödülleri hakkında pek çok kişinin bilmediği detaylar;

• Her yıl Oscar Ödül Töreni gecesinde dünyaca ünlü şefler tarafından hazırlanan 1000 adet lezzetli ıstakozun tüketildiğini,
• Dünyanın en pahalı 20 kilo havyarının bu gecede özenle sunulduğunu,
• 1250 (Kırmızı ve Beyaz) şampanya şişesinin açıldığını,
• 1250 istiridye servis edildiğini,
• 4 bin adet altın tozlarıyla imal edilmiş Oscar heykeli şeklinde çikolatanın dağıtıldığını,
• Ödül gecesinde dünya devlerinin reklam bütçelerinin 30 saniye için dudak uçuklatacak rakamlara kıyasıya bir rekabet içinde olduğunu biliyor muydunuz? (Oscar Ödülleri gecesinde 30 saniyelik reklam için ödenen toplam rakam 1,5 milyon ile 2 milyon dolar arasında değişmektedir.)
• Oscar Ödül törenini dünyada1 milyar kişinin canlı olarak izlediğini,
• Oscar Ödül törenlerinde jüri üyelerinin bir ihtiyar heyetinden oluştuğunu,
• Walt Disney 64 adaylıkla en çok Oscar adaylığı alan kişi olduğunu, bunu 38 adaylıkla ünlü besteci John Williams’ın takip ettiğini,
• Bu güne kadar en çok Oscar’a aday olan ülkenin toplam 30 adaylıkla Fransa olduğu,
• En fazla ödül kazanan ülkenin 10 ödül ile İtalya olduğunu,
• Oscar adayı olarak en genç oyuncunun 6 yaşında Shirley Temple olduğunu,

• 

  88 yıllık Oscar tarihinde büyük başarıyı gösteren sadece üç film olduğunu (1934’te Hepsi Bir Gecede Oldu, 1975’te Guguk Kuşu ve 1991’de Kuzuların Sessizliği.)

• Oscar almak için bekleyen en uzun filmin Şarlo’nun(Limelight) filmi olduğunu,
• Oscar kazanan oyuncular arasında siyah oyuncuların oranının düşük % 3 yok denecek kadar az olduğunu, ( Nitekim bu espriyi 88.Ödül törenin sunucusu siyahi komedyen Chris Rock’da dile getirmişti)
• Oscar adaylığı kazanan ilk kadın yönetmenin 2010 yılında Kathryn Bigelow olduğunu,
• Türk Sinemasından Oscar Ödüllerine yolculuğunun 1991 yılında başladığını, Xavier Koller’in yönettiği ve En İyi Yabancı Film Oscar’ı alan filmin Umuda Yolculuk (Reise der Hoffnung olduğunu, Filmin başrollerini ise Nur Sürer, Necmettin Çobanoğlu ve Emin Sivas yer aldığını biliyor muydunuz?

Oscar Ödülleri dünya sinemasına açılan devasa bir kapıdır.